پروپوزال بکارگیری تکنیک های یادگیری ماشین و هوش مصنوعی در کشف تقلب صورتهای مالی

تقلبهای مالی یک مشکل جدی در سراسر دنیا است. به طور سنتی حسابرسان مسئول کشف تقلبها در گزارشات مالی محسوب می شوند. با پیدایش شمار فزاینده ای از این شرکتها که به دنبال این اعمال ناشایست هستند، حسابرسان وظیفه بسیار سنگینی در کشف این تقلب ها برعهده دارند. از این رو تکنیک های مختلف داده کاوی استفاده شد تا حجم کاری حسابرسان را کمتر کند. شرکتهای بزرگ ان رون و وردکام دو رسوای بزرگ مالی هستند که تقلبهای حسابداری نظام مندی داشتند؛ که از افشای متقلبانه(غیراخلاقی) هیئت مدیره این شرکتهای سهامی عام بزرگ نشأت گرفته است.

صورتهای مالی نشان دهنده وضعیت مالی شرکت بر اساس اسناد و مدارک آن می باشد. مطالعه دقیق صورتهای مالی می تواند نشان دهد که یک شرکت به صورت آرام ودر مسیری هموار به کار خود ادامه  دهد و یا دچار بحران مالی است. اگر شرکتی دچار مشکل باشد این صورتهای مالی می توانند نشان دهند که این شرکت در چه قسمتی دچار مشکل شده است در قسمت کمبود نقدینگی، سود شرکت و یا .... تمام شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار ملزم هستند تا صورتهای مالی خود را به صورت سالانه و همچنین 3 ماهه منتشر کنند. سهامداران شرکتها با مطالعه این صورتهای مالی می توانند ایده ی خوبی نسبت به وضعیت مالی شرکت در آینده داشته باشند، و با توجه به این می توانند تصمیم بگیرند که سهام این شرکت ارزش سرمایه گذاری دارد یا خیر. بانکها نیز به این صورتهای مالی احتیاج دارند تا تصمیم بگیرند که وام درخواستی شرکت را بدهند یا نه. دریک کلام صورتهای مالی آیینه وضعیت مالی شرکت است.

یک دلیل احتمالی دیگر ارتکاب به تقلب،  فرار از مالیات می باشد. امروزه شمار فزاینده ای از شرکت ها به منظور پنهان ساختن وضعیت مالی واقعی خود، به تقلب در صورتهای مالی روی می آورند. مثلث تقلب  احتمال تقلب در صورتهای مالی را وابسته به سه عامل می داند که مربوط به سه عامل شامل: انگیزه هایا فشارها، فرصت ها، رویکرد یا توجیه عقلانی تقلب صورت های مالی (2011، Ravisankar).

وقتی ثبات مالی و سودآوری بوسیله مسائل اقتصادی، صنعتی ، یا شرایط عملیاتی موسسه ، یا فشار بیش از حد مورد تهدید قرار گرفته باشد موجب می شود مدیریت دست به استقراض بزند، یا خالص دارایی اشخاص را بطور عمده در معرض تهدید قراردهد؛ بنابراین مدیریت با فشار هایی مواجه می شود تا عملی متقلبانه را سازماندهی کند. فشار همچنین می تواند شخص را تحت تاثیر قرار دهد تا در پی منافع شخصی خود از طریق  تقلب مالی باشد.

با عنایت به مطالب مطرح شده مبرهن است که مدیریت، انگیزه هایی دارد که می تواند منجر بروز تقلب در صورتهای مالی شود. از این رو کشف تقلب در زمره موضوعات مهم حوزه حسابداری و مالی به شمار می رود. پژوهش پیش روی، قصد دارد با روش های نوین (یادگیری ماشین و هوش مصنوعی) به کشف تقلب بپردازد.

الف- کشف تقلب صورتهای مالی با استفاده از تکنیک یادگیری ماشین

ب- کشف تقلب صورتهای مالی با استفاده از تکنیک هوش مصنوعی

الف- معرفی تکنیک هایی نوین در کشف تقلب صورتهای مالی که تا کنون مورد استفاده قرار نگرفته است؛

ب- ارتقاء شیوه های کشف تقلب صورتهای مالی در حوزه ی حسابرسی صورتهای مالی